28.07.2023

Gdzie wymienić uszkodzony banknot?

Uszkodzenie pieniędzy, niezależnie czy to przez przypadek, czy celowe działanie, nie oznacza utraty widocznych na banknotach kwot. W większości sytuacji wystarczy wymienić je na nowe. Czytając poniższy artykuł, dowiesz się, jakie są procedury wymiany, jakie dokumenty mogą być wymagane i jak uniknąć potencjalnych trudności podczas tego procesu. Jeśli zależy Ci na odzyskaniu pełnej wartości swoich uszkodzonych pieniędzy, czytaj dalej.

Jak można uszkodzić banknot?

Banknoty nie są drukowane na zwykłym papierze. Są stworzone w taki sposób, by wytrzymać codzienne użytkowanie. To jednak nie oznacza, że są niezniszczalne.

Czasami ulegają uszkodzeniu – m.in. poprzez:

  • rozdarcie (na przykład przypadkiem, wraz z innymi dokumentami, które miały trafić do kosza);
  • zamoczenie lub zalanie wodą albo innymi substancjami (kto nie wyprał nigdy banknotów w pralce, najprawdopodobniej należy do mniejszości);
  • nadmierne zużycie (ciągłe składanie i rozkładanie banknotów, a także przekazywanie ich z ręki do ręki odciska na nich spory ślad);
  • nadpalenie.

Co zrobić, jeśli to nas spotka jedna z powyższych sytuacji? Wymienić banknot.

Jak wymienić podarty banknot?

Każdy autentyczny, wyemitowany przez Narodowy Bank Polski banknot, na którym mimo zniszczeń widoczny jest nominał, niezależnie od tego, czy jest on postrzępiony, naddarty, podklejony, przerwany, wyblakły, przetarty czy odbarwiony, jesteś w stanie wymienić na tzw. znak pieniężny w dobrym stanie, czyli taki, który bez problemu nadaje się do dalszego obiegu.

Zrobisz to:

  • w kasie dowolnego banku, który działa w Polsce (pamiętaj, że nie każda placówka to oddział kasowy);
  • poprzez przesłanie zniszczonych pieniędzy do Centrali Narodowego Banku Polskiego.

Czy można wymienić banknot zdalnie?

Każda osoba fizyczna może przy pomocy poczty lub firmy kurierskiej przesłać nadmiernie zużyte, lub uszkodzone banknoty oraz monety do Centrali NBP i otrzymać ich równowartość przelewem na swój rachunek bankowy. Ważne, by przesyłka oprócz banknotów zawierała także stosowny wniosek i była odpowiednio zaadresowana.

Jak zaadresować kopertę ze zniszczoną gotówką do NBP?

Wzór poniżej:

Narodowy Bank Polski,

Departament Emisyjno-Skarbcowy

ul. Świętokrzyska 11/21

00-919 Warszawa

Dopisek: „DES – wymiana”

Ważna wskazówka!

Łączna wartość banknotów i monet wysłanych do wymiany nie może przekroczyć 2 000 zł.

Wymiana uszkodzonego banknotu a uszkodzonej monety

Zniszczone lub zużyte monety podlegają wymianie na takich samych zasadach, jak banknoty.

Bilon składa się z dwóch osobnych elementów:

  • rdzenia,
  • pierścienia.

Aby otrzymać 100% zwrot, czyli wymianę na monetę o takiej samej wartości, musisz posiadać oba elementy. Jeżeli dysponujesz wyłącznie jednym, zostanie on wymieniony na monety o 50% wartości monety uszkodzonej.

Podarty banknot a częściowy zwrot wartości

Zarządzenie, na podstawie którego banki są zobowiązane wymieniać zniszczone banknoty, mówi o konieczności zachowania co najmniej 45% jego pierwotnej powierzchni w jednym fragmencie, by móc przekazać wymieniającemu jakiekolwiek środki. Nie zawsze będzie to jednak pełna wartość.

Wymiana odbywa się z uwzględnieniem dwóch zasad:

  • Banknot, który zachował od 45% do 75% pierwotnej powierzchni w jednym fragmencie, może zostać wymieniony za połowę swojej wartości nominalnej.
  • Banknot, który zachował więcej niż 75% pierwotnej powierzchni w jednym fragmencie, a także banknot przerwany na nie więcej niż 9 części, może zostać wymieniony za 100% wartości nominalnej.

Czy bank ma obowiązek wymienić uszkodzony banknot?

Zgodnie z zarządzeniem nr 31/2013 Prezesa NBP z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wymiany znaków pieniężnych, które wskutek zużycia lub uszkodzenia przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, każdy działający w Polsce bank ma obowiązek wymienić uszkodzony banknot oraz monetę.

Banki dokonują wymiany w swoich oddziałach kasowych, jednak jeśli banknoty lub monety nie spełniają określonego w zarządzeniu minimum, a wady i mankamenty obejmują zbyt dużą powierzchnię pieniędzy – instytucje mogą odmówić zastąpienia zniszczonej gotówki nową.

Kiedy nie otrzymasz zwrotu za uszkodzony banknot?

Istnieją sytuacje, w których będziesz musiał pogodzić się ze stratą pieniędzy mimo chęci wymiany.

Mowa o:

  • Wątpliwościach ze strony banku dotyczących autentyczności Twoich banknotów i monet – jeśli instytucja podważy prawdziwość pieniędzy, zamiast przeprowadzenia wymiany, powiadomi organy ścigania;
  • Zbyt dużych uszkodzeniach – jeśli Twój banknot jest podarty na 10 lub więcej części, albo nie zachował się co najmniej 45-procentowy fragment oraz nominał jest nie do odczytania, niestety straciłeś go bezpowrotnie.

Czy muszę przyjąć podarty banknot jako resztę? 

Jako konsument — w przeciwieństwie do banków — nie musisz przestrzegać zarządzenia NBP dotyczącego przyjmowania uszkodzonych pieniędzy. Możesz nie wyrazić zgody na wydanie reszty w formie podartych lub zniszczonych w inny sposób banknotów i monet.

Pamiętaj również, że takie samo prawo ma każdy pracownik sklepu, czy lokalu usługowego. Tak jak Ty – nie ma on obowiązku przyjęcia podartej gotówki.

Jak skleić uszkodzony banknot?

Sklejenie uszkodzonego banknotu jest jednym ze sposobów na przywrócenie mu użyteczności. Większość osób wykorzystuje do tego taśmę klejącą lub klej do papieru. Przyklejając razem wszystkie części, należy zadbać o to, by linie i wzory pasowały do siebie możliwie jak najdokładniej. Pamiętaj, że jeśli używasz kleju, będziesz musiał pozwolić mu dokładnie wyschnąć i nie będziesz w stanie użyć banknotu od razu.

Podobne artykuły

  • Od połowy listopada 2023 roku każdy może zastrzec swój PESEL. Działanie to ma za zadanie zabezpieczanie nas przed potencjalnymi skutkami kradzieży tożsamości. Zaś od 1 czerwca 2024 roku instytucje finansowe, w tym SMART Pożyczka, mają obowiązek weryfikacji czy dany numer PESEL nie jest zastrzeżony.  Podstawę prawną wprowadzenia tych rozwiązań stanowią:   Dzięki wdrożeniu takiego rozwiązania zweryfikowany […]

    12.06.2024Pokaż więcej
  • Ochrona danych osobowych jest obecnie kluczową kwestią dotyczącą bezpieczeństwa. Każdego dnia miliony ludzi stają się ofiarami oszustw i kradzieży danych. Aby chronić wrażliwe informacje, ważne jest zrozumienie, jak oszuści mogą próbować uzyskać dostęp do Twoich danych i jakie kroki możesz podjąć, aby temu zapobiec. Czytając poniższy artykuł dowiesz się w jaki sposób chronić się przed […]

    11.06.2024Pokaż więcej
  • Pożyczka na PIT stanowi ciekawą opcję finansowanie dla osób, które mają mniej standardowe źródła przychodów niż umowa o pracę, lub potrzebują pieniędzy stosunkowo szybko. Zobowiązanie na deklarację podatkową jest często dostępne przy zminimalizowanych formalnościach, nawet w formie online. Jeśli nie masz czasu na kompletowanie obszerniejszej dokumentacji i chcesz, aby Twoja wypłacalność została zweryfikowana błyskawicznie, na […]

    23.05.2024Pokaż więcej
  • Pożyczka na oświadczenie

    Pożyczka na oświadczenie stanowi atrakcyjną opcję dla osób, które potrzebują szybkiego dostępu do środków finansowych, ale nie mogą lub nie chcą przedstawiać pełnej dokumentacji dochodowej. Ta forma kredytowania jest szczególnie popularna wśród firm pożyczkowych, które minimalizują wymagania formalne, często ograniczając je do złożenia prostego oświadczenia o dochodach. Mimo swojej dostępności pożyczka na oświadczenie wymaga od […]

    20.05.2024Pokaż więcej
  • Co może zrobić żyrant, gdy pożyczkobiorca nie spłaca długu?

    Na rynku finansowym funkcjonuje wiele form zabezpieczenia kredytów, w tym wykorzystanie żyranta. Taka osoba pełni funkcję gwaranta zwrotu zobowiązania, co może być dużym obciążeniem, gdy pożyczkobiorca nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań. To stawia żyranta w trudnej sytuacji prawnej i finansowej, wymuszając na nim często konieczność spłaty długu. W tym artykule skupimy się na tym, […]

    18.05.2024Pokaż więcej
  • żyrant

    Żyrant to osoba, która zobowiązuje się do pokrycia długów kredytobiorcy w przypadku, gdy ten nie będzie samodzielnie ich regulować. W polskim prawie rola żyranta jest szczegółowo regulowana, co pozwala na większą ochronę zarówno kredytobiorców, jak i żyrantów. Ten artykuł ma na celu wyjaśnienie, kim jest żyrant, jakie są jego obowiązki i prawa oraz w jakich […]

    14.05.2024Pokaż więcej
  • Jeżeli szukasz dodatkowego zastrzyku gotówki, ale Twoja zdolność kredytowa nie pozwala na zaciągnięcie kredytu bankowego lub standardowej pożyczki w pożądanej kwocie — rozważ pożyczkę pod zastaw. Co to takiego? Co możesz zastawić? Gdzie uzyskać takie finansowanie? Na wszystkie pytania odpowiadamy poniżej, aby przedstawić kluczowe informacje na temat tego typu finansowania i pomóc podjąć Ci świadomą […]

    12.05.2024Pokaż więcej
  • Telefon to w dzisiejszych czasach wszechstronne narzędzie, które służy nam nie tylko do wykonywania połączeń czy wysyłania wiadomości SMS, ale także do odtwarzania muzyki, uwieczniania chwil na zdjęciach, czy przelewania pieniędzy na inne konta bankowe. W artykule opisujemy kilka sposobów, dzięki którym dokonamy przelewu gotówki na niemal dowolny rachunek, wykorzystując bankowość mobilną i inne aplikacje […]

    10.05.2024Pokaż więcej
  • Saldo a srodki - roznica

    Saldo konta to nie to samo, co środki dostępne na rachunku w banku. By wiedzieć, ile dokładnie pieniędzy pozostaje do naszej dyspozycji, musimy znać definicję obu pojęć i zdawać sobie sprawę, co różni saldo od dostępnych środków. Po lekturze naszego artykułu wszystko powinno stać się jasne. Co to jest saldo? Saldo to stan naszego rachunku […]

    08.05.2024Pokaż więcej
  • Przelew natychmiastowy

    Dzisiejsze technologie pozwalają na przelewy pieniężne w czasie rzeczywistym, bez czekania na sesje banku nadawcy i odbiorcy gotówki. To ogromna wygoda móc zlecić transakcję, która w kilka chwil zostanie zrealizowana i zaksięgowana na koncie „adresata”. Jak dokładnie działają przelewy natychmiastowe, w jaki sposób wykonać taką dyspozycję i ile to kosztuje? Odpowiedź na pytanie czym jest […]

    06.05.2024Pokaż więcej