Jeśli chodzi o nasze dane osobowe, choć większość instytucji i innych podmiotów stara się przetwarzać je z należytą starannością, sami również powinniśmy „trzymać rękę na pulsie”. Kradzieże baz danych i wycieki są realnym zagrożeniem. Co zrobić, kiedy nasze informacje poufne czy osobowe mogły dostać się w niepowołane ręce? Jak się chronić i zapobiegać wyłudzeniom kredytu czy usług na nasze nazwisko? O tym poniżej.

Kiedy może dojść do wyłudzenia kredytu na nasze dane?

W dzisiejszych czasach bardzo wiele kwestii możemy załatwić zdalnie, bez wychodzenia z domu. W wielu miejscach jesteśmy w stanie podpisać online przeróżnego rodzaju umowy. Podobnie jest z kredytami bankowymi czy chwilówkami.

Wystarczą dane z dowodu osobistego, by zostać klientem danej instytucji: zaciągnąć zobowiązanie finansowe czy wynająć samochód. Obecnie bardzo często zawiera się pożyczki bez żadnych dodatkowych zaświadczeń i z minimum formalności. To z jednej strony duża wygoda i oszczędność czasu, ale z drugiej — pole do popisu dla oszustów, którzy posługując się skradzionym dowodem osobistym, lub wyłącznie danymi z tego dokumentu, mogą wyłudzić kredyt na nasze dane.

Oczywiście wszystkie banki czy firmy pożyczkowe stosują pewne zabezpieczenia, jednak gdy jesteśmy nieostrożni, lub mamy do czynienia z „profesjonalnymi” przestępcami, możemy obudzić się z cudzym zobowiązaniem na przysłowiowym karku.

Zgubiłeś dokument tożsamości? Zastrzeż go!

Większość sytuacji, w których zapodział nam się dowód osobisty czy paszport powinna zakończyć się zastrzeżeniem dokumentu. Nie liczmy na to, że dowód osobisty lub paszport po prostu się znajdzie i „po sprawie”. To, że znowu jesteśmy w jego fizycznym posiadaniu, nie znaczy, że ktoś nie skopiował już naszych danych i nie posłuży się nimi do wyłudzenia na przykład klasycznej, pozabankowej pożyczki na dowód osobisty.

Zgubiliśmy dokument tożsamości na stałe lub tymczasowo? Oto, co należy zrobić:

1. Dokonać zastrzeżenia paszportu czy dowodu osobistego w BIK (Biuro Informacji Kredytowej) lub w banku (stacjonarnie, w dowolnej instytucji, albo dzwoniąc na infolinię);
2. Jeśli utrata dokumentu powiązana jest z kradzieżą, jej fakt należy zgłosić także na policji;
3. Wyrobić nowe dokumenty. Dowiedzieć się gdzie można wyrobić dowód osobisty czy też, jaki jest aktualny koszt paszportu, a później złożyć odpowiedni wniosek.

Lepiej zapobiegać, niż leczyć — Alerty BIK

Czasami dowód osobisty tracimy z oczu tylko na chwilę, lub nawet nie zdajemy sobie sprawy z faktu, że ktoś zrobił mu zdjęcie lub sczytał dane. Co wtedy? Najprościej włączyć usługę Alerty BIK w Biurze Informacji Kredytowej. Dzięki niej otrzymujemy SMS-ową informację o każdym zapytaniu wysyłanym przez instytucję finansową (bankową oraz pozabankową) do bazy danych o zobowiązaniach pożyczkowych i kredytowych.

Nawet jeśli oszust będzie próbował zaciągnąć na nasze nazwisko tzw. pożyczkę bez BIK, jeśli zrobi to legalnymi kanałami, możemy być pewni, że informacja na ten temat trafi do Biura IK (na podstawie nowego, polskiego rozporządzenia).

Usługa jest płatna — informacje o aktualnych kosztach można odnaleźć na stronie BIK-u, jednak ochrona naszych danych osobowych bywa warta tych kilkudziesięciu złotych rocznie.

Ochrona swoich danych osobowych — kilka dobrych praktyk

Informacje o nas, które mogą posłużyć do wyłudzenia kredytu czy pożyczki powinniśmy chronić każdego dnia. Warto wyrobić sobie pewne dobre nawyki, które minimalizują ryzyko zostania ofiarą oszusta.

1. Zawsze przechowywać dokumenty w bezpiecznym miejscu. O ile to możliwe nie przenosić ich zbyt często i chaotycznie z miejsca na miejsce, a na co dzień posługiwać się ich cyfrowymi odpowiednikami. Np. w aplikacji mobilnej mObywatel.
2. Nigdy nie dawać pracownikowi żadnej instytucji swojego dokumentu do skopiowania, czy do użycia w miejscu, w którym nie będziemy mieli go na oku. Najlepiej zawsze sczytywać potrzebne dane samodzielnie i nie wręczać dowodu, czy paszportu do rąk własnych osoby trzeciej.
3. Dokumenty nieaktualne, jeśli chodzi o datę ważności niszczyć w niszczarce. Pod żadnym pozorem nie wyrzucać ich do kosza na śmieci.

Z dowodami tożsamości tak jak na drodze — zawsze stosuj zasadę ograniczonego zaufania.