Czyszczenie BIK to nieco myląca nazwa, która może sugerować, że istnieje sposób na pozbycie się negatywnych wpisów znajdujących się w Biurze Informacji Kredytowej, w momencie, gdy nadal zalegamy z płatnościami. Niestety nie jest to możliwe. To, co jesteśmy jednak w stanie zmienić, to wykreślenie z BIK po spłacie. Zobacz, jakie kroki należy w tym celu podjąć i kiedy dokładnie możemy zająć się czyszczeniem swojego BIK-u.

Do czego służy baza danych BIK?

BIK to skrót od nazwy Biuro Informacji Kredytowej, czyli podmiotu, który prowadzi tzw. rejestr zadłużonych. Instytucja przechowuje i udostępnia dane na temat kredytów i pożyczek poszczególnych konsumentów, a wszystkie informacje na temat zobowiązań pochodzą bezpośrednio od wierzycieli, czyli z instytucji finansowych. Zarówno bankowych, jak i pozabankowych.

Do czego służy baza danych BIK? Każdy podmiot udzielający finansowania może sprawdzić w niej historię spłat, a więc i rzetelność kredytową potencjalnego klienta. To oznacza, że zanim zaciągniemy kredyt oraz przed podpisaniem umowy na niektóre pożyczki pozabankowe, nasza historia kredytowa zostanie sprawdzona właśnie w Biurze Informacji Kredytowej. Sektor pozabankowy udostępnia jednak także pożyczki dla zadłużonych bez zdolności kredytowej.

W dużym uproszczeniu: im mniej negatywnych wpisów i zapytań na naszym koncie BIK, tym lepiej dla naszej zdolności kredytowej. Kiedy jednak przytrafią nam się finansowe trudności, które zostaną odnotowane w tzw. bazie dłużników, to jeszcze nie przysłowiowy koniec świata, bowiem informacje na nasz temat nie będą przechowywane w rejestrze w nieskończoność.

Jak długo BIK przechowuje dane?

Biuro Informacji Kredytowej przede wszystkim przechowuje dane o aktualnych zobowiązaniach i terminach spłaty poszczególnych rat. Pozostałe informacje znajdują się w bazie do momentu spłaty, lub kilka lat.

Okres ten jest zależny od tego czy:

• Kredyt lub pożyczkę spłacamy terminowo i nie wyraziliśmy zgody na przetwarzanie danych po całkowitej spłacie – w takiej sytuacji wszystkie wpisy na ich temat znikną po całkowitym uregulowaniu należności.
• Zobowiązanie spłaciliśmy terminowo, jednak wyraziliśmy zgodę na udostępnianie informacji o spłaconym kredycie – w tym przypadku taka pozytywna informacja, może „zasilać” nasz raport BIK jeszcze przez długi czas.
• Podczas spłaty wystąpiły opóźnienia dłuższe niż 60 dni – bez względu na to czy wyraziliśmy zgodę na przetwarzanie danych, czy nie, negatywny wpis będzie znajdował się w BIK przez 5 lat.

O wpisie związanym z opóźnieniem, wierzyciel każdorazowo musi poinformować zadłużonego i to z 30-dniowym wyprzedzeniem.

Co to znaczy „wyczyścić BIK”?

Czyszczenie BIK to w potocznym języku usuwanie z Biura Informacji Kredytowych niepochlebnych danych. Biuro nie wykreśla jednak negatywnych wpisów przez 5 lat od ich powstania. Wyjątkiem jest udowodnienie, że dane nie są prawdziwe.

A po co w ogóle próbować „czyścić BIK”? Raport z Biura Informacji Kredytowej jest wykorzystywany przy ocenie zdolności kredytowej, a więc wpływa na możliwość otrzymania kredytu i zobowiązań pozabankowych w wielu markach, które nie oferują tzw. pożyczek bez baz.

Kiedy można wyczyścić BIK?

Przepisy prawne pozwalają na zawnioskowanie o usunięcie wpisu z BIK (czyli wycofanie zgody na przetwarzanie danych lub zgłoszenie się do wierzyciela) w 4 sytuacjach:

1. Po całkowitej spłacie zobowiązania – zniknięcie wpisu jest jednak z reguły automatyczną konsekwencją zamknięcia umowy kredytowej;
2. Po spłacie całości zobowiązania z opóźnieniami w regulowaniu poszczególnych rat, ale nie dłuższymi, niż 60 dni;
3. Kiedy upłynie 5 lat od spłaty zobowiązania uregulowanego z opóźnieniami wynoszącymi więcej niż 60 dni;
4. Kiedy zawarte we wpisie dane są błędne lub nieaktualne.

Jak wyczyścić BIK samodzielnie — usunięcie wpisu po spłacie

Chociaż wiele firm „specjalizuje się” w czyszczeniu BIK, takie podmioty mogą jedynie (z naszym pełnomocnictwem) wystąpić z wnioskiem do BIK lub wierzyciela w takim samym zakresie, w jakim jesteśmy w stanie zrobić to samodzielnie. To oznacza, że usuwaniem wpisów możemy zająć się bez pośredników, za darmo, a wycofanie informacji jest możliwe tylko w 4 opisanych w poprzednim akapicie przypadkach.

Sprawdźmy, czy czyszczenie BIK-u to skomplikowana procedura. Aby wycofać dane z BIK, należy:

1. Pobrać raport Biura Informacji Kredytowej na swój temat i sprawdzić, czy któryś z wpisów nadaje się do usunięcia lub skorygowania;
2. Przygotować pismo, w którym zawarte jest wycofanie zgody na przetwarzanie danych lub informacja o pomyłce i zaadresować je do wierzyciela, czyli autora wpisu (nie do BIK, które tylko przechowuje dane).
3. Poczekać na odpowiedź instytucji finansowej i zweryfikować, czy wpis faktycznie zniknął lub został zmodyfikowany.

Jak widać, to dość łatwy do przeprowadzenia proces, który może dać duże efekty.

Zły BIK, a zdolność kredytowa

Raport BIK i ocena punktowa wystawiana nam przez Biuro Informacji Kredytowej są bardzo istotnymi elementami, branymi pod uwagę przez wszystkie banki podczas badania naszej zdolności kredytowej. Innymi słowy, to właśnie od wpisów w BIK-u zależy, czy otrzymamy pozytywną odpowiedź na swój wniosek kredytowy, czy spotkamy się z odmową.

Instytucje pozabankowe działają podobnie, choć nie wszystkie składają zapytania do BIK. Nie każda firma nadaje też historii spłaty wcześniejszych zobowiązań duże znaczenie. Istnieją marki pożyczek pozabankowych, które przymykają oko na nienajlepszy raport BIK, jeśli dochody potencjalnego klienta są wystarczająco wysokie. Warto jednak wiedzieć, że z uwagi na nowelizację ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim i wejściem w życie art. 9a ust 8 niniejszej ustawy pożyczkodawca ma obowiązek przekazywania informacji o udzielonych po 17 maja 2023 roku kredytach do Biura Informacji Kredytowej. To oznacza, że choć firma udziela tzw. pożyczek bez BIK, mimo wszystko współpracuje z bazą dostarczając do niej dane.