Karty płatnicze z roku na rok, konsekwentnie wypierają z naszych portfeli fizyczne pieniądze. Nic dziwnego, są naprawdę wygodnym środkiem do regulowania należności za zakupy stacjonarne czy online. Niewiele osób wie jednak, że oprócz popularnych „debetówek” i „kredytówek” na rynku istnieją także karty prepaid. Warto się im przyjrzeć, jeśli szukamy sposobu na zwiększoną kontrolę swoich wydatków, […]
Biuro Informacji Kredytowej — co to jest BIK i co warto o nim wiedzieć?
Czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego niektóre wnioski o kredyt są odrzucane, podczas gdy inne przechodzą bez problemu? Kluczem do zrozumienia tego zagadnienia jest Biuro Informacji Kredytowej, znane jako BIK – instytucja, która odgrywa kluczową rolę w ocenie zdolności kredytowej konsumentów w Polsce. W tym artykule przyjrzymy się bliżej, czym zajmuje się BIK i jakie informacje gromadzi. Wyjaśnimy, jak jego działalność wpływa na możliwość uzyskania kredytów i chwilówek.
Najważniejsze informacje
- BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej to jedno z dostępnych w Polsce biur informacji gospodarczej (BIG) – najprawdopodobniej najpopularniejsze wśród instytucji finansowych.
- W Biurze Informacji Kredytowej znajdują się dane na temat historii kredytowej konsumentów. BIK gromadzi i udostępnia je w celu umożliwienia oceny zdolności kredytowej osób ubiegających się o kredyt.
- Do BIK trafiają zarówno informacje pozytywne, jak i negatywne, a więc rejestr zawiera pełną historię kredytową konsumentów. Współpracujące z BIK podmioty mogą dzięki temu sprawdzić wiarygodność osób, które pragną podpisać umowę kredytową czy pożyczkową.
- Instytucje finansowe współpracujące z BIK, to: banki, Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowo-Kredytowe (SKOK-i), firmy pożyczkowe oraz inne instytucje finansowe.
Czym jest BIK?
Biuro Informacji Kredytowej (BIK) jest kluczową instytucją w polskim systemie finansowym, odpowiedzialną za gromadzenie i przetwarzanie danych dotyczących historii kredytowej Polaków. Działanie BIK ma znaczący wpływ na sektor kredytowy w kraju, stanowiąc istotne źródło informacji o wiarygodności konsumentów dla banków, SKOK-ów oraz instytucji pozabankowych.
Jednym z inicjatorów powstania BIK jest Związek Banków Polskich. Biuro Informacji Kredytowej powstało w 1997 roku, jako odpowiedź na potrzebę efektywnego zarządzania ryzykiem kredytowym oraz udostępniania rzetelnych informacji o historii kredytowej klientów.
Czym zajmuje się BIK?
Biuro Informacji Kredytowej:
- Gromadzi informacje o zobowiązaniach finansowych, takich jak kredyty, pożyczki czy karty kredytowe, a także o regularności ich spłaty.
- Przechowuje informacje o zobowiązaniach finansowych.
- Udostępnia informacje o zobowiązaniach finansowych instytucjom, takim jak banki, firmy pożyczkowe, firmy leasingowe oraz innym podmiotom, których usługi wiążą się z koniecznością oceny zdolności kredytowej i ryzyka finansowego.
Dane, którymi dysponuje rejestr, są regularnie przekazywane do BIK przez instytucje finansowe. Zazwyczaj na podstawie cyklicznych raportów dotyczących zobowiązań finansowych klientów. Podmioty te dostarczają informacje o zaciągniętych kredytach, pożyczkach, kartach kredytowych oraz o terminowości ich spłaty. Przekazywanie tych danych umożliwia BIK tworzenie pełnego obrazu historii kredytowej, który jest niezbędny dla oceny zdolności kredytowej oraz zarządzania ryzykiem finansowym. Dzięki tym informacjom możliwe jest również lepsze dostosowanie ofert kredytowych do potrzeb klientów oraz ochrona przed nadmiernym zadłużeniem.
Jakie rejestry poza BIK działają w Polsce?
Pozostałe popularne bazy danych o zadłużonych, to:
- Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor S.A. – Zajmuje się gromadzeniem danych o dłużnikach i jest częścią Grupy BIK. Obejmuje zarówno osoby fizyczne, jak i firmy.
- Krajowy Rejestr Długów (KRD) – Jest to jedno z największych biur informacji gospodarczej, które przechowuje dane o zadłużeniu zarówno osób fizycznych, jak i przedsiębiorstw.
- Europejski Rejestr Informacji Finansowej S.A. (ERIF) – Biuro Informacji Gospodarczej, które zajmuje się gromadzeniem i udostępnianiem danych o zadłużeniu osób fizycznych i firm.
- Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej (KBIG) – Kolejna baza danych o zadłużonych, gromadząca informacje o zobowiązaniach finansowych osób i firm.
Jakie informacje zbiera Biuro Informacji Kredytowej?
W BIK znajduje się szeroki zakres danych – od informacji o kredytach na towary i usługi, kredytach mieszkaniowych, pracowniczych, odnawialnych, studenckich, poręczonych, niecelowych aż po różne rodzaje pożyczek, również pozabankowych. W jego bazie znajdują się także informacje na temat ewentualnego zakupu papierów wartościowych czy o posiadaniu karty kredytowej, detalicznej, debetowej (wraz z wysokością limitu). To kompleksowe podejście pozwala na precyzyjną analizę zdolności kredytowej poszczególnych osób.
Historia kredytowa w BIK — co zawiera?
Informacje zgromadzone przez BIK są zarówno pozytywne, jak i negatywne. Obejmują między innymi dane o rzetelności spłacania zaciągniętych kredytów i wysokości zadłużenia, a także ewentualnych zaległościach w spłatach. Rejestr zawiera informacje zarówno na temat aktualnych, jak i zamkniętych zobowiązań kredytowych oraz pożyczkowych. Każdy ruch konsumenta — zaciągnięcie kredytu czy pożyczki, spłata raty, opóźnienia w regulowaniu należności — wszystko przekazywane jest do BIK przez banki lub inne instytucje finansowe. Najczęściej w terminie do siedmiu dni od zdarzenia. Dzięki temu BIK umożliwia podmiotom dostęp do aktualnych danych, co przekłada się na dokonanie rzetelnej oceny zdolności kredytowej klienta.
Warto wiedzieć: By kredyty spłacane terminowo, po zamknięciu zobowiązania nadal budowały Twoją pozytywną historię kredytową w BIK, musisz wyrazić zgodę na przetwarzanie danych na Twój temat.
Jak BIK wpływa na zdolność kredytową?
Zdolność kredytowa jest kluczowym elementem procesu ubiegania się o dodatkowy zastrzyk gotówki, decydującym o tym, czy kredytobiorca otrzyma pożyczkę lub kredyt. Zdolność do zaciągnięcia zobowiązania jest wyliczana na podstawie różnych wskaźników i czynników, które zgodnie z oceną banku czy firmy pożyczkowej wpływają na wypłacalność kredytobiorcy.
Każda instytucja ma swoje własne metody wyliczania zdolności kredytowej. Uwzględniają one zarówno dochody, jak i zobowiązania kredytobiorcy, a także przewidywane ryzyko jego niewypłacalności w przyszłości. Ważną rolę w tej analizie odgrywa BIK ze swoimi danymi i scoringiem.
Co to jest scoring BIK?
Scoring BIK, będący oceną punktową przyznawaną konsumentom przez Biuro Informacji Kredytowej, odgrywa znaczącą rolę w procesie oceny zdolności kredytowej osób ubiegających się o kredyty lub pożyczki. Każda osoba, która kiedykolwiek korzystała z usług instytucji finansowych, posiada profil w BIK, gdzie gromadzone są informacje o jej zobowiązaniach finansowych i historii kredytowej.
Warto przeczytać: Czyszczenie BIK – wykreślenie z BIK po spłacie
Scoring BIK, wyliczany na podstawie specjalnego algorytmu, jest kluczowy dla instytucji finansowych przy podejmowaniu decyzji o udzieleniu finansowania. Wartość punktowa tego scoringu waha się od 0 do 100. Im wyższy wynik, tym większe szanse na kredyt lub pożyczkę.
Średnia ocena punktowa Polaków to 79 punktów, co wskazuje na względnie dobre perspektywy uzyskania finansowania dla statystycznego obywatela RP. Scoring BIK uwzględnia zarówno zobowiązania spłacone w przeszłości, jak i te, regulowane aktualnie.
Co wpływa na scoring BIK?
Na wysokość scoringu BIK wpływa szereg czynników, takich jak:
- Terminowość spłat zobowiązań;
- Częstotliwość zadłużania się;
- Wysokość zaciąganych kredytów.
Ważne są również takie aspekty, jak spłata kart debetowych i kredytowych. BIK nie ujawnia pełnej listy parametrów wpływających na scoring, jednak bez wątpienia kluczowe znaczenie ma ogólna rzetelność finansowa konsumenta.
Scoring BIK jest istotny zarówno dla banków, jak i firm pożyczkowych, choć każda z tych instytucji może mieć własne kryteria oceny ryzyka kredytowego. Banki zwykle nie udzielają wsparcia osobom zadłużonym, co wiąże się z rekomendacjami Komisji Nadzoru Finansowego. Firmy pożyczkowe mogą natomiast mieć inne podejście i oferować pożyczki dla zadłużonych bez zdolności (patrząc z perspektywy bankowej polityki).
Alternatywy dla kredytów bankowych
Zazwyczaj osoby z negatywną historią kredytową w BIK (czy innych bazach), mają trudności z uzyskaniem kredytu bankowego. W takiej sytuacji to alternatywne, pozabankowe oferty mogą nieść niezbędną pomoc finansową, umożliwiając zachowanie płynności i spłatę zobowiązań. Trzeba jednak ostrożnie podchodzić do wszelkich pożyczek, nawet tych z banku czy legalnej firmy pożyczkowej.
Pisząc o pożyczkach bez BIK, mamy na myśli rozwiązania dla osób, które chcą uniknąć weryfikacji w Biurze Informacji Kredytowej (np. właśnie z powodu złej historii). W takiej opcji pożyczkodawca dokonuje weryfikacji klienta w innych bazach lub akceptuje wniosek pomimo kiepskiego scoringu BIK, jeśli pozostałe parametry (np. dochód) są na odpowiednim poziomie. Dla wielu firm oferujących pożyczki pozabankowe historia kredytowa klienta nie jest najbardziej kluczowa, co czyni je atrakcyjnym rozwiązaniem dla osób potrzebujących pilnego zastrzyku gotówki przy nieidealnej sytuacji materialnej.
Ważne: Dokładnie porównuj oferty różnych firm, przed podpisaniem umowy. Zobowiązania różnią się kosztami. Warto zwracać uwagę na RRSO oraz szukać darmowych pierwszych pożyczek (RRSO 0%).
Jak sprawdzić swoją historię kredytową — raport BIK
Pobranie danych z BIK na swój własny temat jest możliwe dla każdego. Występuje w opcji darmowej oraz płatnej.
Raport BIK za darmo
By pobrać raport BIK bez opłat, należy zarejestrować się na stronie internetowej Biura Informacji Kredytowej i zweryfikować swoją tożsamość. Następnie trzeba wysłać wniosek o otrzymanie kopii danych w zakładce Kontakt. Darmowy raport BIK jest dostępny raz na pół roku. Zawnioskowanie o niego jest możliwe także podczas osobistej wizyty w Centrum Obsługi Klienta BIK w Warszawie, lub po wysłaniu pisma pocztą tradycyjną.
Płatny Raport BIK
Jeśli na analizę swojej własnej historii kredytowej decydujesz się częściej niż co 6 miesięcy, za pojedynczy raport zapłacisz 54 zł. Na internetowej stronie BIK znajdziesz pełny cennik wraz z dodatkowymi usługami instytucji.
Na przesłanie darmowego raportu, Biuro Informacji Kredytowej ma 30 dni od momentu złożenia wniosku. Z kolei płatny raport dostępny jest niemal od razu po zamówieniu i dokonaniu płatności. Można pobrać go na swoje urządzenie.
Podsumowanie
BIK odgrywa kluczową rolę w polskim systemie kredytowym, wpływając na decyzje finansowe zarówno instytucji, jak i klientów. Jego działanie ma bezpośrednie przełożenie na dostępność tradycyjnych kredytów bankowych, ale jednocześnie otwiera drzwi do alternatywnych rozwiązań. Dzięki zrozumieniu roli BIK-u klienci mogą lepiej poruszać się po świecie finansów osobistych, szukając opcji dopasowanych do swoich potrzeb finansowych.
Pytania i odpowiedzi
Nie, nie możesz samodzielnie usunąć wszystkich danych osobowych z BIK. Biuro Informacji Kredytowej gromadzi i przechowuje informacje zgodnie z przepisami prawa oraz regulacjami dotyczącymi ochrony danych osobowych i historii kredytowej.
Jeśli masz zastrzeżenia co do swoich danych, możesz złożyć wniosek o poprawkę lub usunięcie nieprawidłowych informacji. W przypadku wniosków o usunięcie danych, które są zgodne z rzeczywistością, takie jak spłacone zobowiązania, dane zostaną zaktualizowane lub usunięte zgodnie z określonymi zasadami.
Informacje o niespłaconych terminowo zobowiązaniach pozostaną w BIK przez 5 lat od momentu zgłoszenia. Dopiero po upływie tego czasu, dane zostaną usunięte, o ile zobowiązanie zostało spłacone i nie ma już zaległości.
Usunięcie danych z BIK jest możliwe tylko w kilku określonych sytuacjach, a procedura zależy od charakteru danych oraz przepisów prawnych. Pamiętaj, że poprawianie błędnych danych czy usuwanie pozytywnej historii kredytowej jest możliwe na wniosek złożony do wierzyciela, a nie do BIK, który tylko gromadzi informacje. Nie dostarcza ich i nie jest ich autorem.
Tak, warto regularnie sprawdzać BIK. Oto kilka powodów dlaczego:
– Monitorowanie historii kredytowej — możesz dzięki niej szybko zauważyć wszelkie nieprawidłowości lub błędy, które mogą wpłynąć na Twoją zdolność kredytową;
– Regularne sprawdzanie raportu pomaga w szybkim wykryciu wszelkich nieautoryzowanych działań, takich jak próby zaciągnięcia kredytów na Twoje dane osobowe;
– Znając stan swojej historii kredytowej, możesz lepiej przygotować się do aplikacji o nowe kredyty lub pożyczki;
– Regularne przeglądanie raportu BIK może pomóc w zarządzaniu finansami i planowaniu przyszłych zobowiązań.
Warto pamiętać, że w Polsce masz prawo do jednego darmowego raportu BIK na 6 miesięcy. Korzystając z tej możliwości, możesz regularnie monitorować swoją historię kredytową bez dodatkowych kosztów.
Tak, każda firma musi dostarczać do BIK informacje na temat wszystkich złożonych wniosków. Jednak nie każda instytucja pozabankowa sprawdza tę bazę danych w procesie weryfikacji wypłacalności aplikujących o pożyczkę. Przykładowo: SMART Pożyczka korzysta z innych rejestrów.
Źródła
BIK — jak działamy [https://www.bik.pl/jak-dzialamy]
BIK — rejestry publiczne [https://www.bik.pl/dokumenty-regulacje/rejestry]