Wszystkie zobowiązania finansowe mają jedną cechę wspólną — należy je uregulować w określonym w umowie terminie. Niezależnie od tego, czy chodzi o kredyt bankowy, pozabankową pożyczkę ratalną, chwilówkę czy kartę kredytową. Wiele osób zadaje sobie jednak pytanie, czy wcześniejsza spłata pożyczki lub spłacona przed czasem dodatkowa rata kredytu przyniesie im jakiekolwiek korzyści. Okazuje się, że jak najbardziej! Choć i od tej reguły zdarzają się wyjątki. Najważniejsze informacje poniżej.

Najważniejsze informacje:

• Każdy kredyt konsumencki można spłacić lub nadpłacić wcześniej, w dowolnym momencie trwania umowy — gwarantuje to odpowiedni zapis w Ustawie o kredycie konsumenckim.
• W niektórych przypadkach kredytodawca nalicza dodatkową opłatę za uregulowanie zobowiązania przed czasem, ale by móc pobrać taką prowizję, muszą zostać spełnione odpowiednie warunki dotyczące stałego oprocentowania i odpowiednio wysokiej kwoty pozostałej do spłaty.
• Po nadpłaceniu kredytu lub pożyczki możemy wybrać, czy zmniejszamy kwotę pozostałych rat, czy skracamy okres kredytowania.
• Wcześniejsza spłata należności jest równoznaczna z obniżeniem kosztów zobowiązania, a obniżka jest proporcjonalna do okresu, który pozostał do końca umowy kredytowej.

Czy każdy kredyt i pożyczkę można spłacić wcześniej?

Gwarancja możliwości wcześniejszej spłaty zobowiązania dotyczy przede wszystkim kredytów konsumenckich.

Zgodnie z art. 48 Ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim: „Konsument ma prawo w każdym czasie do spłaty całości lub części kredytu przed terminem określonym w umowie”.

Przepisy dają też jasno do zrozumienia, że aby dokonać wcześniejszej spłaty lub nadpłaty zobowiązania, nie musimy o swoim zamiarze informować wcześniej kredytodawcy czy pożyczkodawcy. Możliwość wcześniejszej spłaty kredytu gotówkowego (konsumenckiego) jest więc naszym prawem, którego instytucja finansowa nie może nam odmówić.

Co to jest kredyt konsumencki?

Większość kredytów gotówkowych i pożyczek pozabankowych zaliczamy do grupy kredytów konsumenckich.

Kredyt konsumencki to:

• kredyt lub pożyczka udzielona odpłatnie;
• zobowiązanie zaciągane przez osobę prywatną na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej;
• finansowanie na maksymalną kwotę 255 500 zł.

Ważna informacja: W myśl tych przepisów dowolna spłata kredytu przed terminem nie dotyczy darmowych pożyczek, które często są dostępne w firmach pozabankowych w promocji na pierwszą pożyczkę z zerowym RRSO.

Wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego — zwrot kosztów, prowizji i inne korzyści

Wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego niesie za sobą wiele plusów:

• Otrzymujemy zwrot kosztów kredytu w wysokości proporcjonalnej do okresu, który pozostał do końca umowy kredytowej/pożyczkowej;
• Pozbywamy się zobowiązania, a więc pewnego rodzaju obciążenia dla budżetu;
• Oszczędzamy pieniądze, które w przeciwnym razie zasiliłyby konto kredytodawcy;
• Poprawimy swoją zdolność kredytową, dzięki czemu otworzymy się na więcej produktów finansowych — zyskamy większe szanse na uzyskanie innego zobowiązania, nie będziemy musieli ograniczać się np. wyłącznie do ofert pożyczek dla zadłużonych.

Jakie dokładnie koszty kredytu mogą zostać zwrócone?

Spłata całości kredytu przed terminem określonym w umowie będzie skutkowała otrzymaniem zwrotu wszystkich kosztów związanych ze zobowiązaniem (w części proporcjonalnej do okresu, o który skróciliśmy czas trwania umowy).

Mowa o:

• Prowizji za udzielenie;
• Różnego rodzaju opłatach administracyjnych;
• Ewentualnych opłatach związanych z obsługą kredytu/pożyczki;
• Składkach ubezpieczeniowych.

Jaki zwrot kosztów można otrzymać?

To, o ile zmniejszą się koszty naszego zobowiązania, zależy głównie od:

• Parametrów kredytu/pożyczki — kwoty i okresu trwania umowy;
• Oprocentowania zobowiązania;
• Momentu, w którym dokonamy  jego wcześniejszej spłaty.

Przykłady:

Wcześniejsza spłata pozabankowej pożyczki na kwotę 10 000 zł do uregulowania zgodnie z umową w 24 ratach, w przypadku której prowizja za udzielenie wynosi 2 100 zł (RRSO 42,64%), wygeneruje zwrot kosztów na poziomie:

• ok. 1570 zł, jeśli nastąpi po 6 miesiącach od daty zawarcia umowy;
• ok. 1050 zł, jeśli nastąpi po 12 miesiącach od daty zawarcia umowy;
• ok. 350 zł, jeśli nastąpi po 20 miesiącach od daty zawarcia umowy.

Ponadto nie zapłacimy odsetek za okres pozostały do końca czasu na spłatę z umowy.

Co zrobić, by otrzymać zwrot kosztów z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu lub pożyczki?

Uregulowawszy swoje zobowiązanie finansowe przed terminem, powinniśmy zawnioskować u kredytodawcy lub pożyczkodawcy o zwrot poniesionych z góry opłat w części proporcjonalnej do skrócenia czasu trwania umowy. Nie liczmy na to, że bank lub firma pożyczkowa przeleje na nasze konto należność bez żadnego sygnału od nas.

We wniosku powinniśmy zawrzeć następujące informacje:

• Datę i miejsce sporządzenia wniosku;
• Dane osobowe kredytobiorcy (imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL, numer telefonu, adres e-mail);
• Dane kredytu (numer umowy kredytowej, data zawarcia umowy kredytowej, kwota kredytu, okres kredytowania);
• Informacje o wcześniejszej spłacie (data dokonania wcześniejszej spłaty, kwota spłacona wcześniej);
• Powód złożenia wniosku (prośba o zwrot proporcjonalnej części kosztów kredytu w związku z wcześniejszą spłatą, w tym: odsetek, prowizji, innych opłat związanych z kredytem);
• Numer konta bankowego, na który ma zostać przelany zwrot;
• Załączniki: kopia umowy kredytowej, potwierdzenie wcześniejszej spłaty kredytu (np. wyciąg bankowy, potwierdzenie przelewu);
• Podpis kredytobiorcy.

Jak powinien wyglądać przykładowy wniosek?

[Miejscowość, Data]

[Imię i nazwisko]
[Adres zamieszkania]
[PESEL]
[Telefon]
[E-mail]

[Bank]
[Adres banku]

Dotyczy: Wniosek o zwrot kosztów kredytu w związku ze wcześniejszą spłatą

Szanowni Państwo,

Zwracam się z prośbą o zwrot proporcjonalnej części kosztów kredytu w związku z jego wcześniejszą spłatą. Poniżej przedstawiam szczegóły dotyczące umowy kredytowej:

Numer umowy kredytowej:
Data zawarcia umowy:
Kwota kredytu:
Okres kredytowania:

Informuję, że w dniu [data wcześniejszej spłaty] dokonałem/łam wcześniejszej spłaty kredytu w kwocie [kwota spłacona wcześniej].

W związku z powyższym proszę o zwrot proporcjonalnej części kosztów kredytu, w tym odsetek, prowizji oraz innych opłat, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

Proszę o przelanie należnej kwoty na mój rachunek bankowy o numerze: …………………………………………………………………………………………….

W załączeniu przesyłam kopię umowy kredytowej oraz potwierdzenie dokonania wcześniejszej spłaty kredytu.

Z poważaniem,

[Podpis]

[Imię i nazwisko]

Warto wiedzieć: W przypadku spłaty całości kredytu przed terminem możemy liczyć na wiele korzyści, ale nadpłata kredytu gotówkowego również ma szereg zalet.

Czy muszę spłacić kredyt w całości, czy mogę nadpłacać stopniowo?

By obniżyć całkowity koszt zobowiązania, nie musimy regulować całości kredytu czy pożyczki przed terminem określonym w umowie. Możemy także nadpłacać zobowiązanie i w ten sposób sprawić, że zaciągnięty przez nas, dodatkowy zastrzyk gotówki będzie tańszy. Spłacimy go szybciej, a więc na pewno zmniejszy się kwota odsetek. Innymi słowy, przy zwykłej nadpłacie również całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu.

Nadpłacenie kredytu to dodatkowa kwota przelewana na konto pożyczającego, stanowiąca naddatek względem harmonogramu spłat i umowy. Takie działanie pozwala na wybór jednej z dwóch opcji:

1. Obniżenie pozostałych do uregulowania rat kredytowych pozostając przy okresie kredytowania z umowy;
2. Skrócenie okresu kredytowania przy jednoczesnym spłacaniu rat w tej samej wysokości, co przed nadpłatą.

Kredytobiorca sam każdorazowo wybiera konsekwencję swojej nadpłaty. To oznacza, że dokonując wyższych lub dodatkowych wpłat, za każdym razem możemy wybierać między obniżeniem raty oraz skróceniem czasu trwania umowy. Decydując się na jedno rozwiązanie, nie trzeba przy kolejnych nadpłatach podejmować tej samej decyzji.

Ważne: Przed dokonaniem nadpłaty musimy poinformować bank, które rozwiązanie wybieramy. W przeciwnym razie kredytodawca dokona losowej operacji.

Czy szybsza spłata kredytu gotówkowego się opłaca?

W większości przypadków opłaca się zarówno nadpłacać, jak i wcześniej spłacić kredyt gotówkowy w całości. W niektórych sytuacjach możemy jednak spotkać się z dodatkową opłatą za przedterminowe uregulowanie należności. Jeśli opłata tego typu przewyższa korzyści finansowe związane ze wcześniejszą spłatą kredytu, warto ponownie przemyśleć ten ruch.

Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z tego, że choć banki mogą pobierać prowizję za wcześniejszą spłatę, nie mają przy tym pełnej dowolności. Zgodnie z zapisami Ustawy o kredycie konsumenckim, naliczenie prowizji jest możliwe jedynie, jeżeli:

• Oprocentowanie kredytu jest stałe w momencie spłaty;
• Pozostała do uregulowania w ciągu następnych 12 miesięcy kwota, przewyższa trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw;
• Kwota prowizji nie przekracza 1% spłaconej części kredytu lub 0,5% spłaconej części kredytu (w zależności od tego, jak bardzo skróci się czas trwania umowy kredytowej).

Czy warto spłacić wcześniej pożyczkę pozabankową?

Szybsze uregulowanie pożyczki pozabankowej niesie za sobą takie same korzyści, jak w przypadku każdego innego kredytu konsumenckiego. Koszt zobowiązania maleje o kwotę odsetek, których nie zapłacimy z tytułu skrócenia okresu kredytowania. Jeśli zaś ponieśliśmy jakieś opłaty z góry — otrzymamy proporcjonalny zwrot.

Spłata chwilówki, zanim upłynie termin — jaki zwrot?

Również chwilówki dostępne na dowód osobisty online, jeśli zostają udzielone odpłatnie, są kredytem konsumenckim, a więc można spłacić je wcześniej lub nadpłacić i obniżyć tym samym ich koszt. I w tym przypadku zwrot będzie proporcjonalny do czasu, o jaki skróciliśmy umowę pożyczkową.

W Smart Pożyczka zaciągniemy zobowiązanie na kwotę od 300 zł do 15 000 zł. Za pierwszym razem możemy to zrobić za darmo (RRSO 0%) do kwoty 4 000 zł i z 50% rabatem do kwoty 6 000 zł (RRSO 107,21%)*, jeśli spełnimy warunki promocji. Każdą z pożyczek w Smart można spłacić przed ostatecznym terminem płatności, w dowolnym momencie trwania umowy.

*oferta ważna na dzień 10.12.2024. 

Nadpłata kredytu hipotecznego — czy istnieje taka możliwość?

Kredyty hipoteczne również można nadpłacać oraz spłacać w całości przed terminem, ale warunki takiej operacji mogą być różne, w zależności od banku i umowy kredytowej. Sam proces też wygląda nieco inaczej i wymaga większej ilości formalności. Konieczne jest wcześniejsze złożenie wniosku oraz aneksowanie umowy.

Podsumowanie

Wcześniejsza spłata kredytu gotówkowego lub pożyczki może przyczynić się do znacznych oszczędności, ale decyzja ta powinna być dobrze przemyślana i dostosowana do indywidualnej sytuacji kredytobiorcy.

Dzięki zapisom z Ustawy o kredycie konsumenckim mamy prawo do wcześniejszej spłaty kredytu o określonych parametrach i to bez konieczności informowania o tym kredytodawcy. Jednak aby otrzymać proporcjonalny zwrot poniesionych z góry kosztów, warto złożyć w instytucji stosowny wniosek.

Jeżeli nie dysponujemy pełną kwotą pokrywającą spłatę zobowiązania w całości, możemy także nadpłacać kredyt i zmniejszyć dzięki temu wysokość raty lub skrócić okres kredytowania.

Najczęsciej zadawane pytania dotyczące spłaty kredytu

Źródła

• Ustawa o kredycie konsumenckim [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20111260715/U/D20110715Lj.pdf]
• Stanowisko Prezesa UOKiK dot. wcześniejszej spłaty i zwrotu kosztów [https://finanse.uokik.gov.pl/kredyty-konsumenckie/banki-zwracaja-pieniadze-za-wczesniejsza-splate-kredytu/]